Tienduizenden betogers op de klimaatmarsen. Onze hoofdstad, wekelijks overspoeld door scholieren en studenten die pleiten voor meer klimaatactie. Het gebrekkige klimaatbeleid beheerst meer dan ooit het maatschappelijk en politiek debat dat voorafgaat aan de verkiezingen. En dat is een goede zaak, want de tijd dringt. Het krachtigste en tegelijk goedkoopste antwoord op de klimaatuitdaging, is inzetten op meer natuur.  

Als het gaat over het klimaatvraagstuk, dan wordt de focus vaak verengd tot energie. Voor een deel terecht, natuurlijk. We kunnen niet evolueren naar een koolstofarme samenleving als we niet volop inzetten op zonnepanelen, windmolens en betere opslagsystemen. En we zullen ook technologisch innovatieve paden moeten verkennen. Maar het klimaatprobleem kent een remedie die zo evident is dat ze wel eens uit het oog verloren wordt: de natuur. 

Natuur is het krachtigste en tegelijk het goedkoopste wapen tegen de klimaatverandering. Denk aan koolstofcaptatie. Onze natuur absorbeert wereldwijd momenteel ongeveer de helft van de door de mens veroorzaakte broeikasgassen. Maar het kan nog beter. Een studie in Proceedings of the National Academy of Sciences berekende dat we door natuurontwikkeling de uitstoot van broeikasgassen in 2030 met 11,3 miljard ton per jaar kunnen verminderen. Ter vergelijking: het zou zijn alsof we nu wereldwijd stoppen met het verbranden van alle olie. 

Naast het vermogen om broeikasgassen uit de lucht te halen, kan natuur onze maatschappij ook beter beschermen tegen de negatieve effecten van klimaatverandering, die we nu al ondervinden. Zo fungeren valleigebieden als klimaatbuffer. Ze vangen water op in tijden van extreme neerslag en staan het weer af in periodes van grote droogte. Slikken, schorren en duinen groeien mee met de zeespiegelstijging en beschermen zo de kustbewoners tegen de stijgende zeespiegel. En bossen in heuvelachtige streken zijn cruciaal om erosie en modderstromen te vermijden. 

In onze steden zorgen water en groen voor een natuurlijke airco. En buiten de steden zorgen robuuste natuurgebieden en kronkelende rivieren ervoor dat het water de kans krijgt om in de bodem te sijpelen zodat grondwaterreservoirs worden aangevuld. 

Werken mét in plaats van tegen de natuur blijkt vaak beter en goedkoper dan het bouwen van grote, artificiële infrastructuurwerken. Ze leveren daarnaast heel wat extra voordelen op. Zo beschermen de overstromingsgebieden van het Sigmaplan ons niet alleen tegen overstromingen, maar vormen ze ook een rustplaats voor trekvogels. En daar bovenop is het er nog eens aangenaam fietsen of wandelen. 

Natuur zal de motor zijn voor een krachtig klimaatbeleid. Daarom lanceert Natuurpunt naar aanleiding van de verkiezingen in mei 5 natuurlijke oplossingen: 

  1. Leg klimaatbuffers aan in het buitengebied. Herstel de zogenoemde wetlands in Vlaanderen en voer het Sigmaproject uit. 
  2. Maak ons landbouwlandschap opnieuw veerkrachtig, met groene linten langs houtkanten, heggen en waterlopen.  
  3. Geef een infiltratiebonus voor burgers in steden en dorpen die ontharden. Er moet meer water in de grond kunnen dringen. Maak de betonstop concreet. 
  4. Zorg dat duinen weer de ruimte krijgen om hun rol te spelen als natuurlijke kustbescherming. 
  5. Vergroot natuurgebieden en ontsnipper. Creëer meer en grotere natuur. Verbind de snippers natuur tot een robuust geheel. Dat is goed voor de biodiversiteit en tegelijk voor de klimaatbestendigheid van ons landschap. 

Op 26 mei 2019 trekken we naar de stembus voor zowel Vlaamse, federale als Europese verkiezingen. Elk van deze beleidsniveaus is belangrijk voor meer natuur. Hierboven leggen we de focus op het Vlaams beleidsniveau. Maar de bescherming van de natuurwaarden in de Noordzee bijvoorbeeld is federale bevoegdheid. En Europa heeft een sterk sturende rol door de overkoepelende wetgeving. Daarom schreef Natuurpunt, naast een Vlaams memorandum, ook voorstellen voor een beter federaal en Europees natuur- en milieubeleid. www.natuurpunt.be/verkiezingen 

Het loont de moeite om in de verschillende partijprogramma’s op zoek te gaan naar de meerwaarde voor natuur en klimaat, zodat je een stem voor meer natuur kan uitbrengen in mei. Waarom dat zo belangrijk is? In mei worden de bakens gezet, niet alleen voor een ambitieus klimaat- en natuurbeleid maar ook voor een leefbare toekomst.